پانکراتیت در گربه‌ها

پانکراتیت یک وضعیت التهابی در لوزالمعده است که در انسان‌ها،سگ‌ها و گربه‌ها بوجود می آید. پانکراتیت نه تنها دردناک است بلکه می تواند تهدیدی برای زندگی نیز حساب شود.

ولی پایگاه دانش جامعه دامپزشکی طی سالهای اخیر بسیار رشده کرده و اکنون راه‌هایی برای جلوگیری از بروز این بیماری و درمان آن وجود دارد.طبق تحقیقات این بیماری به طور معمول در دو درصد گربه‌ها اتفاق می‌ افتد. این وضعیت بسیار نادر است و در کمتر مواقعی رخ می‌ دهد اما تشخیص دادن علائم این بیماری برای حفظ سلامت گربه‌ی شما از اهمیت بالایی برخوردار است.

پانکراس چیست و چه کاری انجام می دهد؟

لوزالمعده یا پانکراس اندامی است که بین معده و روده‌ی گربه‌ی شما وجود دارد. این عضو نقش بحرانی و مهمی در تولید و ساخت هورمون انسولین و گلوکز که میزان قند خون را تنظیم میکند؛ دارد. آنزیم‌های گوارشی،پروتئین و کربوهیدرات در بدن را نیز لوزالمعده می سازد‌. این حجم از ‌کارها به این معنی است که نشانه‌های بیماری پانکراس،در سایر وضعیت های پزشکی نیز تاثیر دارد.

تشخیص علائم و نشانه‌ها

از اصلی ترین نشانه‌های این بیماری میتوان موارد زیر را نام برد : بی حالی ، کمبود آب بدن،بالا رفتن میزان تشنگی و ادرار کردن( که معمولا با علائم دیابت اشتباه گرفته میشود)، کم اشتهایی یا عدم تمایل به غذا خوردن، کاهش وزن.

دردهای شکمی و استفراغ هم می توانند از علامت‌های این بیماری باشند ولی بیشتر در انسان‌ها و سگ‌ها دیده می شود و در گربه‌ها  شایع نیست.

در گربه‌هایی که همزمان بیماری لیپیدوز کبدی یا کبد چرب دارند،نشانه های زردی نیز دیده می‌ شود مثل لثه و چشم‌های زرد رنگ. حتی علائم مبهمی مثل بی حالی و کم اشتهایی هم باید توسط دامپزشک بررسی شوند. هر چه علامت‌ها زودتر تشخیص داده شوند و سریعتر اقدام به درمان آنها شود،برای بهبودی گربه‌ی شما بهتر است.

چه چیزهایی باعث پانکراتیت میشود؟

دلیل دقیق و مشخص پانکراتیت در گربه‌سانان ناشناخته است.این وضعیت با بلعیدن سم، عفونت انگلی و یا تجربه‌ی ضربه خوردن مثل تصادف کردن با ماشین ارتباط دارد.

گاهی اوقات گربه‌ها در کنار پانکراتیت به التهاب روده و نوعی هپاتیت که از بیماری‌های کبدی است نیز مبتلا می‌ شوند. خوردن بیش از اندازه‌ی غذاهای چرب خطر ابتلا به پانکراتیت در سگ‌ها را افزایش می دهد اما در رابطه با گربه‌ها این موضوع هنوز در حال تحقیق و بررسی است.

تشخیص وضعیت

التهاب لوزالمعده یا پانکراتیت در گربه‌ها به دو دسته تقسیم می شود : حاد(ناگهانی) یا مزمن ،خفیف یا شدید.

طبق تحقیقات بین آمار گربه‌هایی که به التهاب لوزالمعده  مبتلا هستند و گربه‌هایی که بیماری آنها تشخیص داده شده و درمان شده اند ، اختلاف زیادی هست. این موضوع به این خاطر است که گربه‌ها با بیماری خفیف علائم کمی از این بیماری را دارند و اغلب صاحب گربه برای برخی از علامت‌ها که به طور مشخص از نشانه‌های بیماری نباشد، به دامپزشک مراجعه نمیکند. تشخیص این بیماری بدون انجام دادن نمونه برداری و سونوگرافی راحت نیست. خیلی از افرادی که حیوان خانگی دارند به دلیل هزینه‌های بالای این آزمایش ها از آن چشم‌ پوشی می کنند.

خوشبختانه دانشمندان در حال ارتقا دادن ابزار تشخیص این بیماری هستند. سرم FPLI یکی از آزمایشات ساده‌ی خون است که برای فهمیدن نشانه‌های پانکراتیت انجام می شود. آزمایش FTLI به اندازه FPLI قابل اعتماد نیست ولی برای کمک به تشخیص علائم بیرونی نارسایی لوزالمعده که گربه‌هایی که پانکراتیت دارند ممکن است به آن مبتلا شوند،استفاده می شود.

درمان پانکراتیت

پانکراتیت حاد بیشترین خطر را ایجاد می کند و معمولا نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد.پانکراتیت مزمن بر اساس شدت آن در گربه،معمولا نیاز به درمان‌های دوره‌ای بیمارستان دارد ولی میتوان در خانه هم آن را مدیریت کرد. بیمارستان مخصوص حیوانات با تزریق مایعات داخل سیاهرگ یا همان IV کمبود آب بدن گربه‌ را درمان می کند. همچنین استفاده از IV برای سم زدایی پانکراس یا لوزالمعده و جلوگیری از آسیب رساندن به مواد شیمیایی التهابی لازم است.

زمانی که گربه‌ی شما در بیمارستان بستری است ممکن است از آنتی بیوتیک برای کاهش خطر عفونی شدن پانکراس او استفاده شود. همینطور از داروهای آرام بخش و ضد تهوع نیز کمک می گیرند. آرام کردن بچه گربه‌ی مبتلا به پانکراتیت برای برگرداندن اشتهای او ضروری است.

غذا دادن به گربه در دوره‌ی بهبودی و درمان

بیشتر دامپزشک ها پیشنهاد می کنند بعد از مرخص شدن گربه از بیمارستان،اگر گربه‌ی شما حالت تهوع و استفراغ ندارد و همینطور اشتها دارد به او در اسرع وقت غذا دهید. اگر گربه به طور مکرر در حال استفراغ است دامپزشک ها یک پیشنهاد جایگزین برای خوردن غذا طی چند روز می دهند. گربه‌هایی با علائم کبد چرب به یک برنامه غذایی فوری برای جلوگیری از خطرات این بیماری نیاز دارند.

دادن غذاهای اشتها آور و قابل هضم به گربه در دوران بهبودی او اهمیت زیادی دارد. در نهایت ممکن است دامپزشک به شما غذایی که به بیماری‌های دیگر مثل روده‌ی التهابی مربوط باشد را پیشنهاد کند.دامپزشک‌ها برای گربه‌هایی که در خوردن مشکل دارند، از داروهایی مانند ضد استفراغ استفاده می کنند تا حالت تهوع و استفراغ را کنترل کنند و کاهش دهند تا در نهایت اشتهای گربه بیشتر شود.

گربه‌ای که به پانکراتیت مبتلا است و نمیتواند به تنهایی غذا بخورد به لوله تغذیه نیاز دارد.لوله‌های تغذیه انواع مختلفی دارند. نوع اول در یک گردنبند قرار میگیرد و به گربه‌ی شما اجازه میدهد تا زیر نظارت شما به طور معمولی حرکت و بازی کند. دامپزشک به شما انواع لوله‌های تغذیه  را معرفی و روش کار آنها برای دادن غذا،آب و دارو از طریق این لوله را یاد می دهد. شاید لوله‌ها ترسناک و دردناک به نظر برسند ولی استفاده از آنها راحت است.داشتن رفتار ملایم با گربه و رساندن کالری‌های لازم و مواد مغذی کافی در زمان بهبودی بسیار مهم است.

موارد شدید التهاب پانکراس نیاز به ماندن در بیمارستان و مراقبت تخصصی هستند. البته بسیاری از موارد خفیف و بدون خطر هستند. تشخیص دادن نشانه‌های یک بیماری و عملکرد سریع و به موقع بهترین کار برای حفظ سلامت گربه است‌.

حتی گربه‌هایی با مشکلات اضافی مثل  بیماری های مختلف مانند عفونی و ملتهب بودن لوزالمعده و یا دیابت(بیماری قند)،اگر تحت درمان و مراقبت مناسب باشند می توانند سال‌های زیادی را با خوشحالی زندگی کنند.